Benedictus - zapowiedź Wschodzącego Słońca

Benedictus - zapowiedź Wschodzącego Słońca

Pieśń  Benedictus (Łk 1, 67-80) jest drugim, po Magnificat, hymnem uwielbienia w Łukaszowej Ewangelii dzieciństwa Jezusa. Wypowiada go Zachariasz, mąż Elżbiety po narodzinach ich syna Jana. Duch Święty, który podczas spotkania z Maryją napełnił Elżbietę i sprawił, że Jan zatańczył przed Panem, teraz otwiera usta Zachariasza, który wcześniej zaniemówił z powodu swego niedowiarstwa.

Zachariasz błogosławi Boga, bo trzymając w ramionach syna, ogląda spełnienie się Bożej obietnicy. Jego zaniemówienie było znakiem braku wiary,  jego śpiew jest wyrazem wiary, w świetle której należy odczytywać całą historię, która rozpoczęła się od obietnicy danej Abrahamowi. Hymn Zachariasza Benedictus jest tekstem poetyckim zbudowanym z dwóch części: z psalmu (Łk 1, 68-75) i z proroctwa (Łk 1, 7 6 - 79). Treścią części pierwszej jest wychwalanie Boga Zbawiciela, część druga natomiast zawiera proroctwa dotyczące przyszłości Jana Chrzciciela. Część pierwsza, hymniczna, rozpoczyna się uwielbieniem Boga za dotychczasowe dzieła zbawcze (Łk 1 , 68 -79), a następnie za to, czego dokona w przyszłości dzięki Mesjaszowi (Łk 1, 71-75). Ta część jest skomponowana na wzór hymnów biblijnych i zawiera wiele aluzji do tekstów starotestamentowych. W drugiej części hymnu Zachariasz zwraca się do Jana (Łk 1, 76-71) i przepowiada jego misję - będzie on prorokiem Boga i przygotuje Mu drogę, bo nauczy ludzi, w jaki sposób będą mogli dostąpić odpuszczenia grzechów, a przez to zbawienia. Ostatnie wiersze (Łk 1, 78-79) zwracają uwagę na samego Mesjasza, który przedstawiony został w poetycki sposób jako „Wschodzące Słońce”, które oświeci ciemności śmierci i wskaże ludziom drogę pokoju. Określenie to odwołuje się  do wielu proroctw Starego Testamentu, między innymi do proroctwa Izajasza mówiącego iż „naród kroczący w ciemnościach ujrzał światłość wielką, a nad mieszkańcami kraju mroków zabłysło światło”  (Iz 9, 1). W podobnych słowach określona została również misja Izajaszowego Sługi Jahwe, zapowiadającego Mesjasza: „Ja Pan ustanowiłem cię światłością dla narodów, abyś otworzył oczy niewidomym, ażebyś z zamknięcia wypuścił jeńców, z więzienia tych, co mieszkają w ciemności (Iz 42, 6-7). Prorok Malachiasz zapowiadał nadejście dnia Pańskiego mówiąc: „a dla was, czczących moje imię, wzejdzie słońce sprawiedliwości i uzdrowienie w jego promieniach” (MI 3, 20).
Zachariasz, nazywając Jezusa „Wschodzącym Słońcem”, proroczo odsłania tajemnicę zbawienia. Światło słońca pozwala lepiej widzieć, wyostrza kształty rzeczy, ukazuje ich  barwy i uwydatnia różnice. Jezus – podobnie jak Wschodzące Słońce - ukazuje prawdę o świecie, w jakim człowiek żyje. Zbawienie to poznanie prawdy o dobru i złu. Zbawienie polega na wyjściu z ciemności nocy i wejściu w światło dnia. Zbawienie jest dziełem Jezusa, Jego śmierci i zmartwychwstania. To nie przypadek, że zmartwychwstanie Jezusa miało miejsce o wschodzie słońca, a modlitewne oczekiwanie na powtórne Jego przyjście, wpisało na stałe w spoglądanie ku wschodowi, bowiem przez wieki wszystkie świątynie budowano ukierunkowane ku wschodowi.
Pieśń Zachariasza włączona została do jutrzni, czyli porannej modlitwy liturgicznej Kościoła. Radosny śpiew Zachariasza wyznacza więc początek każdego dnia, przypominając wierzącym, że jest on zawsze momentem odwiedzin Boga, który w swoim miłosierdziu nieustannie obdarowuje zbawieniem, wyzwala z rąk wrogów, odpuszcza grzechy, oświeca mroki i cienie śmierci, abyśmy mogli Mu służyć w świętości i sprawiedliwości oraz kroczyć drogą pokoju. Każdego dnia Kościół zwraca się więc w kierunku swego Słońca – zmartwychwstałego Chrystusa i oczekuje Jego ostatecznego przyjścia.

ks. Piotr Bałoniak