TELEFON DO REDAKCJI: 62 766 07 07
Augustyna, Ingi, Jaromira 19 Kwietnia 2024, 16:50
Dziś 19°C
Jutro 13°C
Szukaj w serwisie

Wawrzyniec i Katarzyna - Chynowa, kościół pw. Świętego Wawrzyńca

Wawrzyniec i Katarzyna

Chynowa

Ksiądz Śmigielski ukrył się na ołtarzu za obrazem, który ludzie przybili do jego ścian i kiedy żandarmi po kilkugodzinnym przeszukiwaniu kościoła chcieli oderwać obraz - Remelski zaczął dzwonić, a wierni schodzący się do kościoła powstrzymali Prusaków.
Choć historia parafii w Chynowej jest krótka (zaledwie 95 lat), dzieje kościoła i wspólnoty wiernych na jej terenie są burzliwe i ciekawe, szczególnie te z czasów zaborów. Pierwsze wzmianki o wsi położonej dziś w gminie Przygodzice pochodzą z końca XIV wieku - należała ona wówczas do parafii w Kotłowie. Na przełomie XVI i XVII wieku powstały w Chynowej dwie kaplice: właściciel części wschodniej Chynowej kanclerz wielki koronny Wacław Leszczyński wspólnie z Konwentem Kaliskim wybudował kaplicę pod wezwaniem św. Katarzyny, natomiast kmiecie królewscy zamieszkujący część zachodnią miejscowości wybudowali dla siebie kaplicę pod wezwaniem św. Wawrzyńca, którą konsekrowano w 1623 roku jako filia kotłowskiej parafii. Zachowały się w materiałach źródłowych świadectwa wizytatorów, którzy przybywali do Chynowej i pisali o kaplicy św. Katarzyny w bardzo złym stanie i dużo okazalszej - św. Wawrzyńca. Według tych przekazów nabożeństwa odbywały się tam zaledwie cztery razy w roku. Prawdopodobnie stała się ona w pewnym momencie kościołem parafialnym, lecz po okresie reformacji nie miała już żadnej roli plebańskiej. Kościół dekretem supresji 7 kwietnia 1827 roku został zniesiony, odzyskał jednak prawa parafialne w roku 1920. W ciągu swojego istnienia dwukrotnie został zniszczony przez pożary, jednak mieszkańcy zawsze go odbudowywali. Dziś najlepszym kompletnym źródłem informacji o dziejach parafii, z którego korzystałam także dla potrzeb niniejszego materiału, jest praca dyplomowa Januarego Pacyny, miejscowego katechety.

Drewniana kaplica
Parafią w Kotłowie zarządzał od 2 maja 1875 roku potajemnie ksiądz Walenty Śmigielski - oddelegowano go na nią jako misjonarza. Dzięki temu mógł chodzić ubrany w cywilne rzeczy, a czasami w przebraniu chłopa czy chłopki, mógł nosić zarost, odprawiać Mszę św. w każdym miejscu i o każdej porze, czy przechowywać Najświętszy Sakrament w prywatnych domach. Kościołem bazowym stał się dla parafii kościół w Chynowej, dający bezpieczniejsze warunki niż zbyt widoczny i położony w pobliżu Mikstatu kościół w Kotłowie, a najbliżej współpracował z ks. Śmigielskim Antoni Remelski, gospodarz z Chynowej - „ruchliwy i gotowy na wszystko”. Dzięki nim życie religijne na terenie kotłowskiej parafii wciąż się rozwijało. W 1903 roku ks. arcybiskup Stablewski ofiarował 6000 marek na rozszerzenie drewnianego kościoła - mógł on w tamtych czasach pomieścić 900 osób, a korzystały z niego cztery wsie (w sumie 2500 dusz).
Z początkiem XX wieku w Chynowej powstaje budynek mieszkalny dla kapłana i zaczynają tam na stałe zamieszkiwać wikariusze. W 1907 roku wybrukowano drogę prowadzącą wokół kościoła do plebani, założono ogród przed plebanią. W 1910 roku w kościele wymieniono stare drewniane filary podtrzymujące strop na nowe żelazne. 1 sierpnia 1914 roku na terenie parafii nastąpiła mobilizacja wojsk niemieckich na wojnę z Rosją. Wielu ojców rodzin powołano do żołnierskich szeregów. W niedzielę i święta odbywały się nabożeństwa błagalne o miłosierdzie Boże, natomiast w soboty odbywały się nabożeństwa wyłącznie dla dzieci, by modliły się o szczęśliwy powrót swoich ojców.

Budowniczowie kościoła i wspólnoty
10 lutego 1920 roku Chynowa stała się autonomiczną parafią. Przez niemal 20 lat istniała potrzeba budowy nowego kościoła, najlepiej murowanego, drewniany wciąż wymagał remontów i ulegał próbie czasu, jednak brakowało mobilizacji do podjęcia konkretnych działań. Przełomem w budowie nowej świątyni okazało się przybycie do Chynowej nowego proboszcza - ks. Sylwestra Koniecznego, który natychmiast (w 1932 roku) rozpoczął zbiórkę na budowę kościoła. Dwa lata później państwo Gabrysiowie ufundowali ziemię, a w 1936 roku jesienią w starym kościele sprawowana była ostatnia Msza św., Najświętszy Sakrament został przeniesiony do domu katolickiego i robotnicy przystąpili do rozbiórki drewnianej świątyni. Na jej miejscu w rekordowym tempie trzynastu miesięcy stanął murowany kościół. Było to możliwe dzięki zaangażowaniu parafian i ofiarności księcia Michała Radziwiłła. 3 października 1937 roku kardynał August Hlond, prymas Polski, dokonał konsekracji neobarokowego, jednonawowego kościoła. Z drewnianego kościoła do nowego przeniesiono dwa ołtarze boczne, które pochodzą z 1720 roku. Ks. Konieczny natomiast w czasie wojny trafił do Dachau, ale znalazł się w gronie ocalonych i wrócił do parafii. Zastał kościół ograbiony i od razu wziął się z parafianami za przywrócenie mu należytego wyglądu. W prezbiterium z prawej strony znajduje się namalowana postać św. Wojciecha z podpisem na pamiątkę odmalowania świątyni przez chynowskich parafian w tysiąclecie chrztu Polski (1966). Nie zaniedbując duszpasterstwa ks. Konieczny służył w Chynowej aż do 1976 roku. Kolejnym pasterzem wspólnoty był ks. Kazimierz Lijewski, który kontynuował remonty (powstała salka katechetyczna, założono ogrzewanie w kościele), a w 1981 roku zastąpił go ks. kanonik Edmund Sieczka. Przez 34 lata dbał on o duchowy rozwój parafii angażując się jednocześnie w liczne remonty, które sprawiły, że dziś można podziwiać świątynię w tak dobrym stanie, jakby właśnie skończyło się malowanie i renowacja. Obecnie (od trzech miesięcy) proboszczem jest ks. kanonik Przemysław Talaga.

Katarzyna, Wawrzyniec i Michał Archanioł
Te trzy święte osoby opiekują się parafią w Chynowej i są czczone szczególnie podczas trzech odpustów (przechowywane są tutaj relikwie św. Wawrzyńca). Wizerunek św. Katarzyny Aleksandryjskiej znajduje się w prawym ołtarzu bocznym (zasłania MB Częstochowską), a nad nimi widnieje Teresa od Dzieciątka Jezus. W lewym ołtarzu bocznym natomiast wizerunek Najświętszego Serca Pana Jezusa zasłania czasami Michał Archanioł, nad którym widnieje Małgorzata Maria Alacouque. W ołtarzu głównym znajduje się współczesny obraz św. Wawrzyńca - obraz z poprzedniego kościoła namalowany na początku XX wieku w Pleszewie wisi w zakrystii. Wyposażenie świątyni, poza ołtarzami bocznymi z XVIII wieku (z pięknymi aniołami) jest współczesne, z charakterystycznym konfesjonałem i nietypową chrzcielnicą.

Tekst Anika Djoniziak
Foto Monika Rubas

Dodaj komentarz

Pozostało znaków: 1000

Komentarze

Nikt nie dodał jeszcze komentarza.
Bądź pierwszy!