Ubogie Bogactwo życie za klauzurą

Ubogie Bogactwo życie za klauzurą

Założycielka tego zgromadzenia przeszła do historii jako pierwsza kobieta, która napisała regułę dla swojego zakonu, zatwierdzoną przez Kościół. Pozostawiła po sobie pisma i stała się żywą Regułą.

Dwie Legendy, których, według słów św. Jana Pawła II, w żaden sposób nie można rozdzielić to św. Franciszek i św. Klara. Innymi słowy, to nieustannie, przez osiem ostatnich wieków, bracia mniejsi i ubogie siostry. Wędrują razem, choć dwoma różnymi szlakami - oni głoszą Chrystusa, który z krzyża San Damiano wciąż wzywa, by odbudować Jego Kościół w sobie i w świecie; one - wspierają ich na tej drodze modlitwą i trwaniem w tej Miłości, która, jak mówił Franciszek, „NIE JEST KOCHANA”.

Ubogie Siostry Świętej Klary u początków istnienia były nazywane damianitkami z racji pierwszego klasztoru San Damiano w Asyżu. Nazwa „ubogie siostry” pochodzi od św. Klary, która w ten sposób nazywała swoją rodzinę zakonną, podkreślając w niej wspólnotę siostrzaną i najwyższe ubóstwo, które charakteryzują styl życia ewangelicznego. W jej zamyśle było pragnienie oddania w nazwie, na sposób kobiecy, wyrażenia „bracia mniejsi”, które św. Franciszek wybrał dla swojego (pierwszego) zakonu. Początki zgromadzenia sięgają czasów sprzed ośmiu wieków, kiedy dwoje Bożych szaleńców Franciszek i Klara odpowiedziało na Bożą miłość i dali początek historii, która trwa do dnia dzisiejszego. Życie Klary i znaczenie jej imienia wyjaśniają słowa papieża Aleksandra IV z jej Bulli kanonizacyjnej: „zajaśniała w świecie, rozbłysła w zakonie; w domu jaśniejąca jak promyk, promieniuje po śmierci; zajaśniała na ziemi, sieje blaski w niebie”. Klara, czując w sercu wezwanie Chrystusa, szukała swojego miejsca w Kościele. Pod osłoną nocy wymknęła się z domu i udała się do kościoła Matki Bożej Anielskiej. Tam czekał na nią Franciszek ze swoimi braćmi. Tak rozpoczęła się historia ubogich sióstr. 

Przywilej Ubóstwa

Przez pierwsze lata wspólnota sióstr żyła według nauki św. Franciszka. Cechowała ją niezwykła prostota, świeżość Ewangelii. Po kilku latach, w 1218 roku kardynał Hugolin, który opiekował się wspólnotą sióstr nadał im napisaną przez siebie Regułę. Została w niej jednak pominięta sprawa ubóstwa, tak ważna dla Franciszka i Klary. Po długich naleganiach Klary, w roku 1228 Papież zatwierdził tzw. Przywilej Ubóstwa. Wciąż trwała cicha walka Klary o dwa zasadnicze rysy duchowości: całkowite ubóstwo i jedność z I Zakonem św. Franciszka.

W 1247 roku Innocenty IV nadał siostrom nową Regułę, jednak i ta nie zadowoliła Klary. Papież uwzględnił w niej relację z I Zakonem, jednak pominął całkowicie sprawę ubóstwa. I w tym momencie Klara zaczęła pisać Regułę dla swojego zakonu. Reguła ta jest wierną kopią Reguły Franciszka, a jej sercem jest VI rozdział, dotyczący całkowitego ubóstwa. Do końca życia Klara ubiegała się o pieczęć Kościoła dla tej Reguły i otrzymała ją na dwa dni przed swoją śmiercią, 9 sierpnia 1253 roku. Umierała spokojna, że pozostawia siostrom, żyjącym w wielu klasztorach na świecie, gwarancję zachowania sposobu życia tak drogiego jej i Franciszkowi. W chwili jej śmierci było 115 klasztorów ubogich sióstr we Włoszech i 50 poza granicami Włoch.  Oryginał Reguły siostry włożyły między fałdy jej habitu i tak ją pochowały. Tekst odnaleziono dopiero w 1893 roku.

Dziesięć lat po śmierci Klary, papież Urban IV, nadał siostrom swoją Regułę, całkowicie odbiegającą od Reguły Klary, szczególnie pod względem ubóstwa i łączności z Braćmi. Wtedy też papież nadał zakonowi nazwę: Zakon Świętej Klary, potocznie klaryski. W krótkim czasie tylko jeden z istniejących klasztorów w Foligno - zachowywał  Regułę św. Klary. 

Ubogie Siostry Świętej Klary w Kaliszu są jedynym i autonomicznym klasztorem tego Zakonu w Polsce. Stanowią małą cząstkę piętnastotysięcznej rodziny, rozsianej w około tysiącu klasztorów na całym świecie. 

Klaryski w Polsce

Siostry św. Klary  pojawiły się w Polsce  w 1255 roku w Zawichoście. Sprowadziła je prawdopodobnie z Pragi lub z Węgier bł. Salomea i sama została pierwszą klaryską. Po kilku latach siostry przeniosły się do Skały koło Krakowa. Na życzenie Salomei papież Aleksander IV bullą z 13 sierpnia 1260 roku pozwolił klaryskom w Skale na przyjmowanie darowizn ziemskich. A więc już na samym początku odstąpiono od tego, co było dla Klary najważniejsze. Po latach powstawały kolejne fundacje klarysek w: Starym Sączu 1280, Gnieźnie 1283 - 1834, Strzelinie 1295, Głogowie 1304, Krakowie 1316, Kaliszu 1618 - 1799, Śremie 1623, Chęcinach 1643 – 1902 i Zamościu 1676 - 1784. Do dziś z tych klasztorów pozostały tylko dwa: w Krakowie i Starym Sączu.

Kaliska wspólnota jest w jakimś sensie kontynuacją tej wspólnoty ubogich sióstr, która przez prawie sześć wieków trwała na wrocławskiej ziemi. Ma swoje początki w Międzyrzeczu Wielkopolskim. Siostra Stanisława Golec, klaryska klasztoru krakowskiego w listopadzie 1976 roku, wraz z drugą siostrą z krakowskiego konwentu,  rozpoczęła formowanie nowej fundacji klarysek w Międzyrzeczu Wielkopolskim, za zgodą arcypasterza diecezji krakowskiej ks. kardynała Karola Wojtyły pismem z 12 listopada 1976 roku. Do diecezji gorzowskiej przyjął siostry tamtejszy biskup ordynariusz Wilhelm Pluta. W 1988 roku wspólnota z Międzyrzecza Wielkopolskiego przeniosła się do Kalisza. Siostry zamieszkały w willi ofiarowanej  przez panią Jadwigę Marchlewską. Przez kilka lat trwała budowa klasztoru i kaplicy. 11 sierpnia 1995 r. na mocy upoważnienia udzielonego przez Kongregację I. Ż. K. i S. Ż. A., Reskryptem z 17 czerwca 1993 roku,  klasztor został kanonicznie erygowany przez ks. bp. Stanisława Napierałę, ówczesnego ordynariusza kaliskiego. Zamknięto klauzurę papieską, a siostry otrzymały zgodę Kościoła na życie wg Reguły Pierwotnej św. Klary. Od tego momentu obowiązują Konstytucje Generalne Ubogich Sióstr i oryginalna nazwa Zakonu - Ubogie Siostry św. Klary.           

Pożyteczna praca i duch świętej modlitwy

Za wyraz najwyższego ubóstwa św. Klara uważała pracę, którą siostry miały zapracować na swoje utrzymanie. Podniosła jej rangę do łaski otrzymanej od Pana. W Regule zapisała: ,,Siostry niech oddają się pracy uczciwej i pożytecznej dla wspólnoty, tak aby oddaliwszy lenistwo, jako nieprzyjaciela duszy, nie gasiły w sobie ducha świętej modlitwy i pobożności”.

W kaliskim klasztorze, od początku jego istnienia, wypiekane są opłatki i komunikanty.  - To praca dość ciężka, ale już ze swej istoty mająca nadprzyrodzony wymiar. Bo czyż może być piękniejsze zajęcie od przygotowywania chleba, które przemieni się w Ciało Chrystusa? Pochylając się nad tą pracą, modlitwą ogarniamy wszystkich, którzy przyjmą Chrystusa do serca pod postacią przygotowanego przez nas chleba. Także opłatki, które trafiają potem na stoły wigilijne, są zanurzane w Bożej obecności, aby Jego błogosławieństwo spoczęło na konkretnych osobach i rodzinach - mówi jedna z Sióstr Klarysek. - Poza tym zajmujemy się pięknym, dużym ogrodem, szyjemy habity i wykonujemy różne prace konieczne w każdym zwyczajnym domu. Tak więc modlitwa i praca to dwa skrzydła, które unoszą nas i tych, za których się modlimy, do  nieba. Najważniejsze jest to, aby rozkochać się w Bogu i żyć Bogiem. Nieustannie Go uwielbiać, we wszystkim i za wszystko, zanosić przed Jego Oblicze tych, którzy o Nim zapominają. Trwać nieprzerwanie w Jego Obecności tak, aby życie stawało się niejako haftem miłości – dodaje Siostra Świętej Klary. 

Obecnie w Polsce na Regule Urbana IV żyją siostry klaryski w sześciu klasztorach. Zakonem prowadzącym życie na Regule Pierwotnej św. Klary są siostry klaryski od Wieczystej Adoracji w siedmiu klasztorach. Również na Regule św. Klary żyją siostry kapucynki w pięciu klasztorach. Wywodzą się one od sióstr felicjanek, które w 1855 roku założył O. Honorat Koźmiński. 

oprac. Arleta Wencwel

?

Zakon Ubogich Sióstr św. Klary
ul. Księżnej Jolanty 30, 62-800 Kalisz, tel. 62 766-38-27

e-mail: ubogie.siostry@onet.pl, www.klaryski.com