Święty Florian i benedyktyni

Święty Florian i benedyktyni

Opactwo w austriackim Sankt Florian oczywiście ma związek ze św. Florianem. Tam gdzie został pochowany wybudowano klasztor i kościół benedyktynów.

Sankt Florian położone w Górnej Austrii jest jednym z najpiękniejszych opactw barokowych i jednocześnie największym sanktuarium św. Floriana na świecie. Znajduje się tu relikwia - jego mały palec lewej ręki. Obecnie opiekunami klasztoru są ojcowie augustianie.

Dowódca i męczennik
Skoro klasztor wybudowano na grobie św. Floriana najpierw parę słów o tym Świętym. Nie był on oczywiście strażakiem, tylko żołnierzem i męczennikiem. Według informacji z VIII wieku Florian z Lauriacum urodził się około 250 roku w Zeiselmauer (Dolna Austria). W młodym wieku został dowódcą wojsk rzymskich, stacjonujących w Mantem, w pobliżu Krems (obecnie w północno-wschodniej Austrii). Podczas prześladowania chrześcijan przez Dioklecjana został aresztowany z 40 żołnierzami i przymuszony do złożenia ofiary bogom. Wobec stanowczej odmowy wychłostano go i poddano torturom. Przywiedziono go do obozu rzymskiego w Lorch koło Wiednia. Namiestnik prowincji, Akwilin, starał się groźbami i obietnicami zmusić oficera rzymskiego do odstępstwa od wiary. Kiedy jednak te zawiodły, kazał go biczować, potem szarpać jego ciało żelaznymi hakami, wreszcie uwiązano kamień u jego szyi i zatopiono go w rzece Enns. Miało się to stać 4 maja 304 roku. Jego ciało odnalazła Waleria i ze czcią je pochowała.
W swojej historii Florian ma też polski akcent. W 1184 roku na prośbę księcia Kazimierza Sprawiedliwego, syna Bolesława Krzywoustego, Kraków otrzymał znaczną część relikwii św. Floriana. W delegacji odbierającej relikwie miał się znajdować także bł. Wincenty Kadłubek, późniejszy biskup krakowski. Ku ich czci wystawiono w dzielnicy miasta, zwanej Kleparzem, okazałą świątynię. Kiedy w 1528 roku pożar zniszczył tę część Krakowa, ocalał jedynie ten kościół. Odtąd zaczęto św. Floriana czcić w całej Polsce jako patrona podczas klęsk pożaru, powodzi i sztormów. Jest on także patronem archidiecezji wiedeńskiej, Austrii i Bolonii oraz Chorzowa; ponadto hutników, strażaków i kominiarzy, a także garncarzy i piekarzy. W Warszawie wezwanie św. Floriana ma katedra warszawsko-praska.

Kościół i klasztor
Wracając do miejsca, gdzie został pochowany św. Florian, czyli do Sankt Florian. Prawdopodobnie pierwsza budowla sakralna została tu wzniesiona w IV wieku. Modlili się w tym miejscu benedyktyni, którzy założyli tu klasztor w 1071 roku. U stóp opactwa powstało później małe miasteczko. Swój dzisiejszy kształt i rozmiar kościół zyskał w XVII wieku. Głównym projektantem nowej świątyni został włoski malarz i architekt Carlo Carlone, a ukończył ją Austriak Jakob Prandtauer. W kościele, w głównym ołtarzu z czerwonego granitu umieszczony został obraz ukazujący wniebowzięcie Maryi.
Co jeszcze można zobaczyć w opactwie? Obecnie na jego dziedzińcu znajduje się zabytkowa studnia orłów pochodząca z 1603 roku. We wschodnim skrzydle klasztoru mieści się biblioteka gromadząca około tysiąc inkunabułów, w sumie ponad 140 tysięcy egzemplarzy cennych książek z różnych dziedzin nauki i ciągle jest uzupełniania współczesnymi publikacjami. Biblioteka zajmuje kilkanaście ogromnych sal, w których meble są z drzewa orzechowego, a na sufitach można podziwiać wspaniałe freski. Natomiast w sali marmurowej, która ma 30 metrów długości i jest wysoka na 15 metrów, nad kominkami znajdują się portrety - cesarza i księcia Eugeniusza Sabaudzkiego. Portret Księcia znalazł się także na pięknych freskach na suficie. Nad nim umieszczono anioła z szarfą, na której znajduje się napis Imperium sine fine dedi, czyli „Dałem (wam) cesarstwo bez końca”. Kim był Książę? Bohaterem Austrii - pokonał Turków, zdobył Belgrad, był doradcą trzech cesarzy i właścicielem pałacu Belvedere w Wiedniu. W Sankt Florian można też podziwiać galerię z obrazami, najważniejszymi dziełami mistrzów Szkoły Dunajskiej Albrechta Altdorfera i pokoje wspomnień „Muzyki bogów” Antona Brucknera.
Natomiast w kościele znajdują się wspaniałe organy. Tutaj rozwijał swój muzyczny talent wspomniany już Anton Bruckner, wybitny kompozytor, wirtuoz, który koncertował w Paryżu i Londynie. Tu najpierw śpiewał w chórze, potem został organistą. To on napisał w testamencie, że chciałby zostać pochowany właśnie w Sankt Florian. Kiedy zmarł w Wiedniu w 1896 roku po pogrzebie w wiedeńskim kościele św. Karola, jego ciało przewieziono tam zgodnie z jego życzeniem. Jego trumna znajduje się w krypcie pod głównym ołtarzem.

Tekst Renata Jurowicz