Świat potrzebuje kobiecego serca

Świat potrzebuje kobiecego serca

„Im bardziej kobieta staje się kobietą, tym bardziej jest święta” – takim spostrzeżeniem podzieliła się katolicka pisarka Gertruda von le Fort. O fenomenie bycia kobietą, ogromnej roli Duszpasterstwa Kobiet, pielgrzymkach niewiast do św. Józefa opowiada ks. biskup Wiesław Szlachetka, delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Kobiet.

8 marca obchodzimy Międzynarodowy Dzień Kobiet. Warto więc porozmawiać o roli kobiety we współczesnym świecie. Księże Biskupie na czym polega fenomen bycia kobietą?
Bp Wiesław Szlachetka: Trudno nie dostrzec tej prawdy, że fenomen bycia kobietą, wynika z jej obdarowania przez Stwórcę. To On powołując do życia człowieka - „mężczyzną i kobietą stworzył ich”, powierzył kobiecie misję macierzyńską, która nadaje sens jej egzystencji, i która na wieki określa jej powołanie. Tym samym kobieta została wezwana do szczególnej współpracy z Bogiem w dziele przekazywania życia. I z tego obdarowania wynika godność kobiety. Przywołam tu słowa św. Jana Pawła II „Moralna siła kobiety, jej duchowa moc, wiąże się ze świadomością, że Bóg w jakiś szczególny sposób zawierza jej człowieka”. Zawierza jej człowieka, wyposażając ją we wrażliwość serca. To powołanie do przekazywania życia dotyczy również przekazywania i rozwijania życia psychicznego, duchowego; wprowadzania młodego pokolenia na drogę wiary, w nurt kultury chrześcijańskiej; uczenia życia twórczego, odwagi w obronie prawdy. I tu trzeba podkreślić, że Bóg wzywa wszystkie kobiety, stąd wierne Bożemu powołaniu są także kobiety samotne np. kobiety w zakonach, które otaczają macierzyńską opieką krąg skupiających się wokół nich ludzi.

W ostatnim czasie w Polsce widać coraz więcej zagrożeń czyhających na rodziny i kobiety. Nasiliły się takie zjawiska jak ideologia gender, ruchy feministyczne, marsze równości i czarne marsze. Jak temu zaradzić?
Rzeczywiście obserwujemy narastanie zjawisk, o których Pani wspomina, co nie znaczy, że te uderzające w dobro kobiet, rodzin poglądy podziela większa część społeczeństwa. Niemniej obowiązkiem nas wszystkich, świadomych tych zagrożeń, jest podjęcie poważnej pracy na rzecz nieustannego uświadamiania Polakom roli rodziny, znaczenia poważnego traktowania przez kobiety i mężczyzn obowiązków macierzyńskich i ojcowskich, od czego w sposób istotny zależy trwanie narodu i jego kultury. Polskie dzieje udowadniają prawdę tego stwierdzenia. Ta praca powinna być podjęta w rodzinach, na katechezie, w młodzieżowych organizacjach takich jak harcerstwo, a także we wspólnotach i grupach kobiecych, których, zwłaszcza w ostatnim czasie, powstaje wiele w przestrzeni Kościoła. Są to takie wspólnoty jak: Dzielne niewiasty, Kobieta jest Boska, Kobieta jest pełna talentów, Dopełniona, Obdarowana, Macierzanki, Urzekające, Fundacja Twórcza Kobieta i wiele innych, czy też istniejący od wielu lat Polski Związek Kobiet Katolickich. Jak można zauważyć, już same nazwy nowo powstających wspólnot wskazują na bogactwo natury i talentów kobiet. W tych wspólnotach kobieta może znaleźć dla siebie przestrzeń do realizacji i rozwoju swoich potrzeb duchowych, do odkrywania uzdolnień i predyspozycji, które w konkretnych działaniach mogą przynieść dobro w życiu ich samych, jak również w życiu Kościoła, Ojczyzny i świata. Świat potrzebuje kobiecej duchowości i tego dobra, jakie rodzi się przez kobietę z jej relacji z Bogiem. Świat potrzebuje kobiecego serca. Zwłaszcza dzisiaj, gdy na wielką skalę wkrada się bezduszność i egoizm, a liberalny feminizm i ideologia gender próbuje zniekształcić pojęcie płci, małżeństwa, rodziny. Warto tu jeszcze wskazać chociaż na niektóre inicjatywy duszpasterskie podejmowane przez kobiety na rzecz kobiet, np. Diecezjalny Dzień Kobiet”(inicjatywa, wypracowana w diecezji łowickiej przez
s. Annę Pudełko i redaktorkę Agnieszkę Napiórkowską), Spotkania dla mam (pomysłodawczynią jest Maria Pietrzak, doktor ekonomii, żona i matka czworga dzieci), Parafialne Grupy Wsparcia dla Kobiet” czy realizowany przez Ewę Sztreker w ramach Fundacji Wiara w Biznesie projekt Niech świat na nowo odkryje piękno kobiety. Tych inicjatyw podejmowanych w duchu wiary przez kobiety na rzecz kobiet jest wiele. Ich inicjowanie i wspieranie to także zadanie dla duszpasterzy, szczególnie dla diecezjalnych duszpasterzy kobiet, ale i dla świadomych tego obowiązku świeckich członków Kościoła, przede wszystkim mądrych wychowawców w szkołach. Potrzebne są także odważne wystąpienia w obronie prawdy o małżeństwie i rodzinie. Takim znakiem są organizowane już od kilku lat Marsze w Obronie Życia i Rodziny. A obok tych działań potrzebne są szeroko zakrojone akcje pomocowe na rzecz rodzin, takie jakie organizuje Caritas, by wiadomo było, że nasze starania o dobro kobiet, rodzin obejmują także dziedzinę pomocy materialnej.

Ks. Biskup jest delegatem Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Kobiet. Proszę powiedzieć na czym polega rola Księdza Biskupa?
Chciałbym zaznaczyć, że Kościół jest i nadal powinien być przystanią, w której kobiety będą się spotykać z Bogiem i ze sobą nawzajem, w której dzięki modlitwie i Eucharystii rozkwitać będzie ich duchowa siła i twórcza moc, tak niezbędne w kształtowaniu życia rodzinnego i społecznego. Jako Delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Kobiet staram się pomagać w „przygarnianiu” przez Kościół nowo powstających wspólnot kobiecych i prowadzeniu ich duchowej formacji, a także w formowaniu ich animatorek i duszpasterzy, którzy w diecezji i parafii prowadzą działalność w duszpasterstwie kobiet. Również w ramach działalności Krajowej Rady ds. Duszpasterstwa Kobiet staram się wspierać i inspirować wiele koniecznych działań oraz uczestniczyć w ich wdrażaniu. Do tych działań należy np. opracowanie projektu stworzenia Rady Ekspertów przy KRDK, by czerpać z dorobku prowadzonych przez nich badań dotyczących aktualnej sytuacji kobiet i ich szeroko rozumianych potrzeb. Uczestniczę w spotkaniach Krajowej Rady ds. Duszpasterstwa Kobiet i o jej działalności informuję Konferencję Episkopatu. Postuluję też upowszechnienie idei wspólnych rekolekcji dla kobiecych wspólnot i kierujących nimi duszpasterzy. Zadaniem, które też mocno leży mi na sercu, to rozwój i promocja w diecezjach katolickiego pisma dla kobiet - ukazującego się od 27 lat „Listu do Pani”, który jest kontynuacją wydawanego przez Podkomisję Episkopatu ds. Duszpasterstwa Kobiet - „Listu”.

Podczas Zebrania Plenarnego KEP w Krakowie-Wieliczce w 2013 roku zatwierdzona została Krajowa Rada Duszpasterstwa Kobiet. Jakie są zadania Rady i kto ją tworzy?
Było to 362. Zebranie Plenarne KEP, podczas którego została powołana Krajowa Rada ds. Duszpasterstwa Kobiet, a także został zatwierdzony jej statut. KRDK stanowi organ wspomagający biskupa delegata, uzgadniający z nim działania. Patronką Rady jest Matka Boża Dobrej Rady. Skład Rady tworzy grupa pań działających naukowo i społecznie, zajmujących się problematyką kobiet. Wśród nich są: Maria Wilczek (architekt i dziennikarka, współzałożycielka i prezes honorowy Polskiego Związku Kobiet Katolickich, opiekunka spuścizny literackiej ks. Pasierba, naczelna „Listu do Pani”), prof. Dorota Kornas Biela z KUL, prof. Maria Ryś z Uniwersytetu kard. Stefana Wyszyńskiego, Ewa Kowalewska (dyrektor Biura Human Life International w Polsce), Ewa Tomaszewska (wykładowca na UW, działaczka „Solidarności”, posłanka na Sejm III kadencji, do Parlamentu Europejskiego VI kadencji), Monika Waluś (doktor teologii, prezes stowarzyszenia Amicta sole), Alina Petrowa -Wasilewicz (dziennikarka KAI, autorka książek poświęconych życiu wybitnych postaci Kościoła), Agnieszka Jackowska (filozofka, pedagog, zajmująca się prawami rodzin, ich ochroną i wsparciem), Marta Wójcik (psycholog i teolog, dyrektor Instytutu Prymasowskiego Stefana Kard. Wyszyńskiego), dr Maria Jankowska (psycholog, prezes Polskiego Związku Kobiet Katolickich), Teresa Kapela (historyk, zaangażowana w międzynarodową wymianę doświadczeń z zagranicznymi organizacjami rodzinnymi), Magdalena Korzekwa Kaliszuk (prawnik, psycholog, z dużą praktyką w sektorze pozarządowym, także w organizacjach międzynarodowych), Irena Bylicka (ekonomistka, współzałożycielka Związku Dużych Rodzin 3+). Do KRDK należą także dwie siostry zakonne wydelegowane przez Konsultę Konferencji Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych: s. dr Dorota Frąk ze Zgromadzenia Sług Jezusa i s. Beata Zawiślak ze Zgromadzenia Sióstr Urszulanek. Od niedawna do KRDK dołączyli także diecezjalni duszpasterze kobiet, którzy uczestniczą w jej spotkaniach, co daje możliwość przełożenia jej działań na inicjatywy podejmowane w diecezjach. Na spotkaniu KRDK 18 lutego w jej skład weszły również panie wytypowane przez diecezjalnych duszpasterzy, które zaangażowane są w tym duszpasterstwie w diecezjach. W związku z tym, że Rada się powiększyła, zostało wybrane jej prezydium. Funkcję przewodniczącej KRDK pełni Maria Wilczek, a jej zastępcą jest ks. dr Paweł Gabara z archidiecezji łódzkiej. W ramach KRDK tworzone są sekcje, którym powierzone są zadania: formacyjno–ewangelizacyjna, organizacyjno-informacyjna i analityczno-badawcza. KRDK współdziała z Polskim Związkiem Kobiet Katolickich i utrzymuje kontakt z wieloma organizacjami kobiecymi.

Na 24 maja zaplanowano pierwszą Ogólnopolską Pielgrzymkę Kobiet na Jasną Górę. Księże Biskupie proszę o niej opowiedzieć.
Ogólnopolska Pielgrzymka Kobiet na Jasną Górę, wyznaczona na niedzielę przed Dniem Matki, to inicjatywa podjęta przez KRDK. Pielgrzymka ta została włączona do kalendarza inicjatyw duszpasterskich, uzgodnionych z Konferencją EP. W tym roku jej termin przypadłby 24 maja. Jednak w związku z wyborami prezydenckimi, zakładając, że może dojść do drugiej tury 24 maja, KRDK podjęła decyzję o przełożeniu pielgrzymki na rok 2021, by umożliwić paniom udział w wyborach. Zatem odbędzie się ona 23 maja 2021 roku. Hasło pielgrzymki nie ulegnie zmianie i brzmi ono: „Córki u Matki”. Celem przyszłorocznej, ale i kolejnych corocznych pielgrzymek będzie spotkanie kobiet w Domu Matki i Królowej i w jej duchu uwielbienie Boga; zawierzenie jej opiece kobiet; wspólne doświadczenie wiary, także dzielenie się świadectwami; pełniejsze odkrywanie przez kobiety własnej tożsamości, pogłębianie duchowości i kobiecej wrażliwości.

Od 25 lat odbywają się Ogólnopolskie Pielgrzymki Kobiet do Sanktuarium św. Józefa w Kaliszu. Ks. Biskup był ich uczestnikiem.
Jestem wdzięczny Polskiemu Związkowi Kobiet Katolickich, że od lat kultywuje pielgrzymkową tradycję do sanktuarium św. Józefa. Jestem pewien, że w czasie, który przeżywamy, ważne jest upowszechnianie kultu Opiekuna Świętej Rodziny, a od wieków i naszych rodzin potrzebujących tej opieki. Wzór pełnego poświęcenia św. Józefa, potrzebny jest mężczyznom, ojcom, od których w dużej mierze zależy formowanie młodego pokolenia w duchu wiary i wierności tradycjom, wzmacniającym trwałość rodzin. Oni mogą czerpać od św. Józefa siłę, by chronić młodych przed zakusami współczesnych herodów. Ale dobrze, że i kobiety, zatroskane o tak wiele, garną się pod opiekę św. Józefa, szukając u niego pomocy, szczególnie wówczas, gdy im niełatwo budować zgodę, przedzierając się przez meandry męskiej argumentacji. Opieka św. Józefa potrzebna jest też bardzo i Krajowej Radzie ds. Duszpasterstwa Kobiet, w której modlitwa i współpraca ma budować wspólnotę i inspirować działanie.

W tym roku będziemy świętować 100. rocznicę urodzin Jana Pawła II, a także wyniesienie na ołtarze kard. Stefana Wyszyńskiego. Oni przywiązywali dużą wagę do roli kobiety w rodzinie, społeczeństwie i Kościele.
Można powiedzieć, że byli orędownikami idei okazywania kobietom należnej im czci. W Liście apostolskim: „O godności i powołaniu kobiety” (Mulieris dignitatem) Jana Pawła II znajdują się takie słowa: „Kościół składa dzięki za wszystkie przejawy kobiecego „geniuszu” w ciągu dziejów, pośród wszystkich ludów i narodów; składa dzięki za wszystkie charyzmaty, jakie Duch Święty udziela niewiastom w historii Ludu Bożego, za wszystkie zwycięstwa, jakie zawdzięcza ich wierze, nadziei i miłości; składa dzięki za wszystkie owoce kobiecej świętości”. W licznych wypowiedziach zarówno Jana Pawła II, jak i Prymasa Wyszyńskiego podkreślane jest, iż kobiety i mężczyźni są równymi sobie ludźmi zarówno w porządku natury, jak i darów nadprzyrodzonych. Podkreślany jest też fakt, iż są powołani do współdziałania - „czyńcie sobie ziemię poddaną”. A w tym zadaniu obowiązywać ma wzajemne wzbogacanie się talentami i predyspozycjami. Podkreślając słuszność podejmowania przez kobiety zadań, zgodnych ze zdobytym przez nie wykształceniem i pasjami, zarówno Jan Paweł II jak i kard. Stefan Wyszyński podkreślali, iż głównym powołaniem kobiety jest macierzyństwo, bycie obrończynią i opiekunką życia. Znamienne są tu słowa wypowiedziane przez kard. Wyszyńskiego w 1981 roku podczas Mszy św.: „Drogim naszym Rodzicielkom wyrażamy wdzięczność za ich poświecenie się, gdy nieustannie napełniają „Kielich Życia Narodu”.

W wielu parafiach na terenie kraju działa Duszpasterstwo Kobiet. Jaką rolę ono powinno pełnić w tych wspólnotach?
Z mojego punktu widzenia, tych inicjatyw w zakresie duszpasterstwa kobiet w parafiach jest jeszcze za mało. Ale ponieważ włączyli się aktywnie do działania diecezjalni duszpasterze kobiet, którzy przynależą też do Krajowej Rady ds. Duszpasterstwa Kobiet, mam nadzieję na znaczne ożywienie tych inicjatyw w parafiach. Duszpasterze we współpracy z diecezjalnym duszpasterzem kobiet, powinni zatroszczyć się o pogłębianie formacji religijnej kobiet, umożliwić im wspólną modlitwę i wspólne rozważanie Pisma Świętego. Proboszcz powinien się zatroszczyć, aby kobiety miały do dyspozycji salę parafialną, w której mogłyby się spotykać. W ramach tych spotkań np. mogłyby być organizowane wieczory poezji religijnej, katechezy czy wykłady np. dotyczące wychowania małego dziecka.

Co zrobić, aby w duszpasterstwo kobiet angażowały się także młode kobiety?
Muszę zaznaczyć, że w ostatnim czasie to właśnie młode kobiety angażują się w duszpasterstwo kobiet. Świadczą o tym powstające wspólnoty, o których już wspomniałem. Wiele tych wspólnot, które działają już w przestrzeni Polski, szeroko wykorzystują media społecznościowe, by dzielić się Ewangelią, modlitwą, dobrymi radami. Za pomocą mediów informują o ważnych wydarzeniach z zakresu duszpasterstwa kobiet, np. o organizowanych konferencjach, spotkaniach, w których centralnym punktem jest Msza św., adoracja, modlitwa, ale również podejmowane są zagadnienia, z którymi kobiety spotykają się w codziennym życiu. Ta dynamika rozwoju duszpasterstwa kobiet, którą obserwujemy w ostatnim czasie, właśnie wywodzi się od młodych kobiet, które dostrzegają, że pogłębiana wiara, rozwój życia duchowego ma istotne znaczenie w życiu codziennym. Przede wszystkim daje poczucie głębokiego sensu, rodzi radość i inspiruje, by dzielić się z innymi darami otrzymanymi od Boga. Wiara pomaga kobiecie odkrywać jej prawdziwe piękno, bogactwo talentów i pragnienie, by pomagać kobietom, które czują się zagubione i osamotnione w świecie. Te nowo powstające wspólnoty kobiet oczywiście domagają się stałej opieki duszpasterzy.

Czego chciałby Ksiądz Biskup życzyć Paniom z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet?
Drogie panie, z okazji Waszego Święta, z całego serca życzę, abyście coraz bardziej odkrywały piękno kobiecości i wielkość Waszego powołania. Papież Franciszek powiedział, że „kobieta potrafi ucieleśniać czułe oblicze Boga”. A katolicka pisarka Gertruda von le Fort zapisała spostrzeżenie: „Im bardziej kobieta staje się kobietą, tym bardziej jest święta”. Życzę drogim Paniom, abyście miały głębokie poczucie sensu swego życia, aby świat darzył Was należnym uznaniem i szacunkiem. Niech Wasza twórcza obecność w życiu rodzinnym, społecznym, gospodarczym, kulturalnym, artystycznym, politycznym, przynosi wiele dobra, które rodzi się przez Wasze serca. Niech zawsze towarzyszy Wam radość płynąca z Bożego błogosławieństwa.

Rozmawiała Ewa Kotowska - Rasiak