RODO.

RODO.
Zapowiedzi przedślubne i podobne dane personalne
Przypomnijmy, czym jest RODO. Otóż jest to „Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych”. Rozporządzenie jest z 27 kwietnia 2016 roku (Nr Ustawy: UE 2016/679), a weszło w życie niedawno, bo 25 maja 2018 roku.

Po wstępnych zagadnieniach z pierwszego felietonu naszej rubryki prawnej na temat RODO, przechodzimy do opisu poszczególnych zagadnień w odniesieniu do nowego prawa europejskiego, głównie w tym celu, by chronić własne dane osobowe. Dziś omówimy kwestię wygłaszania zapowiedzi przedślubnych w parafiach panny młodej, pana młodego oraz ewentualnie w parafii zaślubin, jeśli nie ślubują ani w parafii panny młodej ani pana młodego.
Podstawą wygłaszania i przetwarzania danych osobowych związanych z zapowiedziami przedślubnymi jest Kodeks Prawa Kanonicznego z 1983 roku, a szczegółowo kan. 1067(„Konferencja Episkopatu powinna wydać normy dotyczące egzaminu narzeczonych, zapowiedzi przedmałżeńskich oraz innych odpowiednich środków do przeprowadzenia badań przed zawarciem małżeństwa, aby proboszcz pilnie ich przestrzegając mógł przystąpić do asystowania przy małżeństwie”). Zapowiedzi mają bowiem na celu upewnienie się o stanie wolnym narzeczonych, by uzyskać pewność, że kandydat do małżeństwa nie zawarł już sakramentalnego związku małżeńskiego z inną osobą niż jego narzeczona czy narzeczony. W konsekwencji prawa kanonicznego zapowiedzi przedślubne mogą być ogłaszane bez zgody nupturientów.
Jednak w myśl RODO sposób ogłaszania zapowiedzi nie jest dowolny. Zgodnie z Instrukcją Konferencji Episkopatu Polski o przygotowaniu do zawarcia małżeństwa w Kościele katolickim z 5 września 1986 roku zapowiedzi należy ogłosić przez umieszczenie ich na piśmie w gablocie ogłoszeń parafialnych w ciągu 8 dni, tak by były tam uwidocznione przynajmniej przez kolejne dwie niedziele lub niedzielę i święto. Ten sam obowiązek można spełnić przez dwukrotne ogłoszenie ustne w niedzielę lub święto obowiązujące (dokładne brzmienie: „Jez?eli chodzi o sposo?b ogłaszania zapowiedzi, ustala sie?, z?e we wszystkich parafiach nalez?y głosic? zapowiedzi przez umieszczenie ich na pis?mie w gablocie ogłoszen? parafialnych w cia?gu 8 dni, tak by były tam uwidocznione przynajmniej przez 2 niedziele lub niedziele? i s?wie?to obowia?zuja?ce. Ten sam obowia?zek moz?na spełnic? przez dwukrotne ogłoszenie ustne podczas liczniej ucze?szczanych naboz?en?stw parafialnych, w niedziele? lub s?wie?to obowia?zuja?ce” - nr 95b).
Zgodnie natomiast z Dekretem KEP w sprawie ochrony danych osobowych osób fizycznych (art. 6 ust. 1 pkt 3) treść zapowiedzi przedślubnych należy ograniczyć do niezbędnych danych osobowych, pozwalających na wypełnienie funkcji zapowiedzi, czyli przedstawić tylko imię i nazwisko oraz parafię zamieszkania każdego z nupturientów. Zapowiedzi ponadto można wygłaszać albo ustnie z ambony (zob. powyżej) albo umieszczając je na dokumencie papierowym w gablocie parafialnej (a nie innej, np. osiedlowej czy gminnej) na czas niezbędny określony prawem, czyli przez 8-10 dni, a nie pozostawiając je wywieszone przez na wiele tygodni czy miesięcy. Oznacza to, że nie można zapowiedzi publikować przez internet np. na stronie parafialnej ani w papierowej gazetce parafialnej. Myśl jest taka, by dane narzeczonych niepotrzebnie nie docierały do szerokiej liczby osób poza parafią. A taką okazję stwarza właśnie internet i drukowana gazetka parafialna.
W przypadku konieczności ogłoszenia zapowiedzi w internecie lub w drukowanej gazetce parafialnej lub podanie szerszych danych osobowych nupturientów w przypadku umieszczania zapowiedzi w gablocie parafialnej, należy: 1. uzyskać pisemną zgodę od obojga narzeczonych, czyli na upublicznienie innych danych osobowych muszą się zgodzić sami zainteresowani; 2. przekazać narzeczonym klauzulę informacyjną (Informuję także, że zgodnie z art. 41 Dekretu jeżeli Pani/Pan uzna, że przetwarzanie danych nie jest zgodne z przepisami Dekretu, ma Pani/Pan prawo do wniesienia skargi do Kościelnego Inspektora Ochrony Danych. Skwer kard. Stefana Wyszyńskiego 6, 01–015 Warszawa, kiod@episkopat.pl).

W przypadku, gdy ksiądz proboszcz uzyskał stosowne zgody (na umieszczenie zapowiedzi przedślubnych w internecie czy gazetce parafialnej), sugeruje się także, aby umieścić - obok danych osobowych - notatki informacyjnej o następującej treści: „Administrator danych osobowych informuje, że dane osobowe dotyczące zapowiedzi przedślubnych zawarte na stronie parafii  (nazwa parafii i miejscowość), zostały umieszczone za zgodą osób, których dane te dotyczą”. W ten sposób będzie przestrzegana Unijne Rozporządzenie RODO i będzie też jasna sytuacja prawna. W ten sposób dane osób bezpośrednio zainteresowanych lub osób trzecich będą przez parafie jako administratorów danych osobowych przetwarzane zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem.

ks. Zbigniew Cieślak