Posoborowe dokumenty wokół Konstytucji o liturgii

Wiara celebrowana w liturgii

Posoborowe dokumenty wokół Konstytucji o liturgii

Zadzwonił do mnie kiedyś mało rozgarnięty student i zapytał: czy po Konstytucji o liturgii ukazał się jeszcze jakiś dokument kościelny mówiący o liturgii? W pierwszej chwili zdębiałem. Potem jednak pomyślałem: „No tak, niewiele się mówiło o tych dokumentach”. Prześledźmy w telegraficznym skrócie i zobaczmy, co się działo w tej kwestii po ukazaniu się Konstytucji Sacrosanctum concilium.
Konstytucja o liturgii stanowiła punkt wyjścia do dalszych prac mających na celu dokonanie reformy liturgicznej. Bardzo bogata jest posoborowa twórczość liturgiczna. Wydawane dokumenty dotyczyły liturgii w sposób bezpośredni lub pośredni. Do najważniejszych dokumentów, które ujrzały światło dzienne po wydaniu Konstytucji o liturgii należy sześć instrukcji wykonawczych: Inter oecumenici z 1964 roku, Tres abhinc annos z 1967 r., Comme le prévoit z 1969 roku, Lituricae instaurationis z 1970 roku, „Varietatis lagitimae” z 1994 roku oraz Liturgiam authenticam z 2000 roku. Ponadto wydano wiele dokumentów związanych z wprowadzaniem nowych ksiąg liturgicznych, reformą kalendarza rzymskiego, prawa liturgicznego itp. Trzytomowy łaciński zbiór dokumentów liturgicznych zatytułowany Enchiridion Documentorum instaurationis liturgicae, obejmujący lata 1963-1993 zawiera 353 dokumenty związane z liturgią. Oczywiście należałoby dodać jeszcze dokumenty, które ukazały się od roku 1994 do dnia dzisiejszego. Imponująca liczba dokumentów świadczy o wielkiej trosce Kościoła i ludzi odpowiedzialnych za liturgię o właściwe wprowadzanie reformy liturgicznej w życie. Ukazujące się na przestrzeni lat dokumenty wyjaśniały, precyzowały, poprawiały i pogłębiały rozumienie wszystkiego, co składa się na liturgię Kościoła.
Trzeba również zauważyć, że wprowadzanie reformy liturgicznej miało solidny fundament naukowy. Do wybijających się ośrodków naukowych zajmujących się studiami nad liturgią należą Instytuty liturgiczne w Rzymie, Padwie, Trewirze i Paryżu, które skupiają czołowych liturgistów. Liturgiczne ośrodki naukowe wydają książki i czasopisma, które na bazie tradycji liturgicznej Kościoła pomagają zrozumieć zmiany dokonujące się w liturgii.
Dokumenty wydawane przez Stolicę Apostolską były tłumaczone na język polski. Wspominana wcześniej Komisja Liturgiczna Episkopatu Polski mimo ograniczonych możliwości robiła wszystko, aby nowe dokumenty dotyczące liturgii były szybko tłumaczone na język polski. Pierwsza redakcja Konstytucji o liturgii w języku polskim była gotowa już dwa miesiące po jej ogłoszeniu na Soborze Watykańskim II. Tłumaczenia dokonał przebywający wtedy w Rzymie o. F. Małczyński. Po dokonaniu koniecznych poprawek Konstytucja uzyskała aprobatę Episkopatu Polski 18 czerwca 1964 roku. Równie szybko przetłumaczono i przekazano do wszystkich diecezji trzy instrukcje wykonawcze. Podobnie było w przypadku pozostałych dokumentów liturgicznych. Oprócz tego Komisja przygotowywała dokumenty liturgiczne firmowane przez Episkopat Polski. Spośród listów pasterskich do najważniejszych zaliczyć trzeba pierwsze cztery, wydane zaraz po ogłoszeniu Konstytucji liturgicznej i ukazujące stosunek Episkopatu Polski do reformy liturgicznej i sposobu jej wprowadzania. Poza tym przygotowywano także szczegółowe instrukcje dotyczące wprowadzania nowych ksiąg liturgicznych i nowego prawa liturgicznego. W zbiorze opracowanym przez księży Cz. Krakowiaka i L. Adamowicza zatytułowanym „Dokumenty duszpastersko-liturgiczne Episkopatu Polski (1966-1998)” znajdują się 33 dokumenty.

ks. Dariusz Kwiatkowski