Pierwsza szopka i pierwsze kolędy

Święty Franciszek

Pierwsza szopka i pierwsze kolędy

Gdybyście wsiedli teraz do wehikułu czasu i przenieśli się o 1000 lat wstecz, ze zdziwieniem stwierdzilibyście, że święta Bożego Narodzenia wyglądały zupełnie inaczej niż dziś. Nikt nie ubierał choinek. Nikt nie słyszał o tym, by Święty Mikołaj jeździł saniami po świecie i rozwoził prezenty. Nikt nie śpiewał kolęd. Ba! Nawet nikt w murach kościołów nie ustawiał szopek! Trudno w to uwierzyć prawda? A jednak tak było. Dlatego dziś, przy okazji świąt, przerwiemy na moment nasz cykl o świętych władcach Polski i opowiemy sobie o kimś, kto urządził pierwszą szopkę w wigilijny wieczór i kto – jak mówi tradycja – ułożył pierwsze kolędy. Tym kimś był ni mniej ni więcej tylko św. Franciszek z Asyżu. 

Nasz Święty żył prawie 800 lat temu we Włoszech. I tak naprawdę nazywał się Jan Bernardone. Dlaczego więc nazywamy go dziś Franciszkiem? Jego ojciec był kupcem, który prowadził interesy m.in. z francuskimi handlarzami, a jego mały synek, nie wiedzieć czemu tak uwielbiał ich towarzystwo, że ojciec z czułej przekory zaczął go nazywać „Francuzik”. Po włosku „Francuzik” to „Francesco”. A włoskie słowo „Francesco” to polskie imię „Franciszek”.
Święty bardzo kochał święta Bożego Narodzenia, a w czasach kiedy żył były one jakby… zapomniane. I pewnej zimy, dokładnie w 1223 roku, Franciszek postanowił to zmienić. Postanowił przypomnieć wszystkim, jak cudowne to święta i wpadł na pomysł, by urządzić żywą szopkę. W Wigilię odprawił uroczystą Eucharystię, na którą, na jego prośbę, wierni przyprowadzili owieczki, krowę, osły i wołu. A Franciszek wypowiadając słowo „Betlejem” zabawnie przeciągał dwie pierwsze litery tego wyrazu, naśladując beczenie owieczki. Od tego czasu taką szopkę urządzano co roku, a wieść o niej szybko rozniosła się po Italii i zaczęto urządzać podobne w całym kraju, a potem w krajach sąsiednich. Dziś szopki Bożonarodzeniowe urządza się na całym świecie, a miejscowość, w której nasz Święty stworzył pierwszą, nazywana jest Betlejem Europy. Mówi się także, że św. Franciszek ułożył teksty pierwszych kolęd i skomponował do nich muzykę.

Aleksandra Polewska