Obrotny zarządca

XXV Niedziela zwykła

Łk 16,1 - 13

Obrotny zarządca

Pan pochwalił nieuczciwego zarządcę za jego rozsądek. Bo synowie tego świata są wśród podobnych sobie bardziej rozsądni niż synowie światłości.

Przypowieść o nieuczciwym zarządcy należy do najbardziej prowokujących i „skandalicznych” wypowiedzi Jezusa. Wydawać by się mogło, iż jest ona pochwałą nieuczciwości, korupcji i krętactwa. Aby przekonać się, czy jest tak rzeczywiście, przypatrzmy się fabule opowiedzianej historii.
Oto pewien bogaty człowiek zostaje poinformowany, iż urzędnik zarządzający jego majątkiem źle nim administruje, narażając właściciela na duże straty. Wezwany w celu wyjaśnienia sprawy nie próbuje się nawet bronić, gdyż prawdopodobnie zdaje sobie sprawę, iż fakty świadczą przeciw niemu. W perspektywie utraty intratnego stanowiska zaczyna myśleć o swojej przyszłości. Ponieważ nie umie robić nic innego, postanawia zabezpieczyć swoją przyszłość, zjednując sobie życzliwość dłużników swego pracodawcy. Zwołuje zadłużonych handlarzy i hurtowników i znacznie redukuje im wysokość ich długu (dwadzieścia procent mniej dla handlarza pszenicą, pięćdziesiąt procent dla handlarza oliwą). Historia kończy się, ku zaskoczeniu słuchaczy, pochwałą jakiej właściciel udziela swemu zarządcy.
Paradoksalne zachowanie właściciela jest świadomą prowokacją ze strony Jezusa, mającą na celu zmusić słuchaczy do zastanowienia nad własnym zaangażowaniem w sprawy Bożego królestwa i własnego zbawienia. Głównym przesłaniem przypowieści (poprawna interpretacja każdej przypowieści domaga się przede wszystkim znalezienia jej sensu globalnego, głównej myśli, a nie analizy każdego szczegółu) jest pochwała zarządcy za jego rozsądek i umiejętność poradzenia sobie w trudnej sytuacji. Jezus w żaden sposób nie usprawiedliwia korupcji i nieuczciwości sługi oraz nie zachęca swoich uczniów do naśladowania jego krętactw i finansowych malwersacji w życiu codziennym. Wzorem ma być jego przezorność, obrotność i pomysłowość przeniesiona na płaszczyznę wiary. Uczniowie powinni być tak samo przezorni i obrotni w trosce o własne zbawienie, jak nieuczciwy zarządca zatroszczył się o własne interesy i przyszłość. Grecki przymiotnik „phronimos”, którym określony jest zarządca i który zazwyczaj tłumaczymy jako „rozsądny” czy „roztropny”, wskazuje jednocześnie na takie cechy jak: przenikliwość w rozumieniu sytuacji, szybkość w poszukiwaniu rozwiązania, odwagę w podejmowaniu decyzji.
Podsumowując opowiedzianą przypowieść Jezus ze smutkiem zauważa, że kiedy w grę wchodzi zbawienie, życie Ewangelią, podejmowanie radykalnych decyzji, „synowie światłości” (Jego uczniowie) okazują się często niezaradni, opieszali, bezmyślni i gnuśni. Mniej zaradni niż synowie tego świata we własnych interesach. To prawda, iż bycie chrześcijaninem w wydaniu wielu osób pozbawione jest zupełnie kreatywności, fantazji, pasji i zaangażowania, które w sposób naturalny obecne są w innych dziedzinach ich życia: w interesach, życiu rodzinnym, zawodowym czy towarzyskim. Słowo Jezusa prowokuje nas do myślenia o stylu przeżywania naszej wiary i do przebudzenia. Zbawienie osiąga się nie poprzez senne i bezradne czekanie, lecz poprzez zaangażowanie i trafne decyzje. Uczmy się od obrotnego zarządcy.