Kino to najważniejsza ze sztuk - meandry czwartej władzy

Meandry czwartej władzy?

Kino to najważniejsza ze sztuk

Ponoć autorem tych słów jest Lenin. Nie wiem na pewno, bo Lenina nie czytałem, chociaż wiele lat temu jednej koleżance na osiemnaste urodziny kupiliśmy fantastycznie wydane „Dzieła wszystkie” Włodzimierza Ilicza. Było tego ze czterdzieści tomów, w twardych okładkach i w białych obwolutach. I kosztowało złotówkę za tom! Mówię Wam, ciężkie jak cholera, pudełko nieśliśmy we dwóch.

Ciekawe, co Ania zrobiła z tymi książkami, ale obawiam się, że raczej ich nie posiada po dziś dzień, żeby sprawdzić tytułowy cytat. W każdym razie pełna zgoda, co do kina z Włodzimierzem.
Właśnie wrócił na ekrany, tym razem TVP oskarowy film Pawlikowskiego „Ida”. O samym filmie pisałem tuż po ubiegłorocznych Oskarach i nie będę się powtarzał, ale chciałbym zwrócić uwagę na to, co się dzieje dzisiaj w związku z próbami „rozbrojenia” antypolskiej wymowy tego filmu. Wiadomo, że na świecie mało kto zna polską historię, a z filmu może odnieść wrażenie, że Holocaust prowadzili Polacy, gdyż Niemców w filmie nie widać. I właśnie dlatego TVP2 umieściła przed filmem następującą planszę: „Polska była pod okupacją niemiecką w latach 1939-1945. Niemieccy okupanci prowadzili politykę eksterminacji Żydów. Wielu Polaków ukrywało Żydów, pomimo że w okupowanej przez Niemców Polsce za ukrywanie Żydów Niemcy karali śmiercią nie tylko tego, który ukrywał, ale też całą jego rodzinę. Karani tak byli także ci, którzy wiedzieli, że ktoś ukrywa Żydów, a nie donieśli Niemcom. W ten sposób zginęły tysiące Polaków oddających życie za sąsiadów i współobywateli Rzeczypospolitej - prześladowanych Żydów. Legalne władze Polskiego Państwa Podziemnego, uznawane przez Aliantów, z całą surowością karały śmiercią przypadki prześladowania Żydów przez tych z Polaków, których zdemoralizowała okrutna i bezwzględna okupacja niemiecka. Instytut Yad Vashem najwięcej tytułów Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata przyznał Polakom”.
Plansza mówi prawdę i jest jakąś próbą osadzenia filmu w realiach. Jednakże sprawa ta nie została ustalona z reżyserem i zdobywcą Oskara panem Pawlikowskim i się zrobiła chryja. Wielu z tak zwanego „środowiska” podniosło larum, że w ten sposób telewizja „ocenzurowała” film.
Szczególnie kuriozalna była wypowiedź reżysera Jana Kidawy-Błońskiego: „Nie można ot tak sobie doklejać jakiejś planszy, która udając, że jest częścią składową tego dzieła, próbuje je interpretować (…) Wyobraźmy sobie, że ktoś do posągu Michała Anioła doklei kawałek gipsu, na którym coś dopisze - gdyby Michał Anioł chciał, aby ten kawałek gipsu tam był, to on by się tam znalazł i tyle”.  W sprawie emisji ukazał się też list otwarty dziennikarzy, krytyków i filmoznawców podpisany przez 93 osoby, które zauważają m. in.: „Słuchając wypowiedzi ekspertów, można było odnieść wrażenie, że dotyczą one kroniki filmowej lub podręcznika do nauki historii, a nie autorskiej wypowiedzi, dzieła sztuki. Wszystkie bogate konteksty Idy - religijny, genderowy, psychologiczny - zostały zignorowane na rzecz propagandowego przekazu”.
Czyli, drodzy Państwo rozumiecie, to te konteksty są ważne, a że cierpi na tym po raz kolejny prawda historyczna i powielane są nieprawdziwe i niesprawiedliwe stereotypy o Polsce, bardzo ważne choćby w kontekście coraz ostrzejszych roszczeń o odszkodowania za rzekomy udział Polski w holokauście, to jest zupełnie nieistotne. No i pamiętajmy: my musimy uważać na wszelkie wrażliwości innych, tylko swoje mamy schować.
W tym roku Oskara dostał „Spotlight”. Jeszcze nie widziałem, ale obejrzę. Co by nie było - z pedofilią trzeba walczyć. Absolutnie. W każdym środowisku. Mam nadzieję, że oskarowy film nie zabetonuje zbitki Kościół - pedofilia. Choć obawiam się, że można w to wątpić.

ks. Andrzej Antoni Klimek